Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna w lutym 2015 r. przystąpiła do opracowania planu gospodarki niskoemisyjnej (w skrócie PGN). PGN to dokument strategiczny wyznaczający na najbliższe 5 lat cele i zadania dla gminy w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, efektywności energetycznej i wzrostu odnawialnych źródeł energii.
Przejście na gospodarkę niskoemisyjną
PGN to dokument, który ma wyznaczać drogę do realizacji krajowego celu jakim jest przejście z wysokoemisyjnej gospodarki na niskoemisyjną. Niskoemisyjna gospodarka to system oparty przede wszystkim redukcji emisji gazów cieplarnianych (m.in. CO2 i metan) poprzez ograniczenie zużycia paliw kopalnych i zwiększenie efektywności energetycznej. Jego naczelną zasadą jest wzrost konkurencyjności gospodarki przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju (tzn. że dzisiejszy wzrost ekonomiczny nie będzie zagrażał możliwościom wzrostu przyszłych pokoleń, np. poprzez racjonalne wykorzystywanie zasobów naturalnych przez obecne pokolenie). Drogą do realizacji idei ekorozwoju jest:
• stosowanie zielonych technologii opartych na alternatywnych i odnawialnych źródłach energii (energia słoneczna, wiatrowa, geotermia, biogaz itp.),
• minimalizacja energochłonności,
• zapobieganie powstawaniu odpadów,
• promocja nowych wzorców konsumpcji.
Zgodnie z założeniami do Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej, transformacja krajowej gospodarki ma nastąpić do 2050 roku (założenia Programu wynikają z unijnego pakietu energetyczno-klimatycznego 3x20 oraz ratyfikowanych przez Polskę międzynarodowych zobowiązań z zakresu ochrony klimatu). Krajowy program zakłada, że ewolucja rozpocznie się na poziomie lokalnym, dlatego właśnie tu należy zaplanować odpowiednie działania. Plan gospodarki niskoemisyjnej jest elementem realizacji założeń Programu, ale również może pełnić rolę przewodnika dla lokalnych samorządów na lata 2015-2020 z zakresu wdrażania gospodarki niskoemisyjnej.
Cele i struktura PGN
Transformacja miasta w kierunku zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych będzie odbywać się poprzez realizację 3 celów:
• redukcja emisji dwutlenku węgla (CO2) do 2020 r. w porównaniu do przyjętego roku bazowego
• zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w bilansie energetycznym miasta
• redukcja energii finalnej poprzez podniesienie efektywności energetycznej
Cele planu gospodarki niskoemisyjnej przyczynią się do realizacji celów unijnego pakietu energetyczno-klimatycznego, który zakłada redukcję CO2 o 20%, podniesienie efektywności energetycznej o 20% i wzrost udziału OZE o 15% do 2020 roku w porównaniu do 1990 roku. Polska, jak członek Unii Europejskiej musi wywiązać się z powyższych zobowiązań.
W czasie prac nad planem zostaną zidentyfikowane obszary problemowe Muszyny (np. przestarzałe oświetlenie uliczne, niespełniające wymagań energetycznych budynki użyteczności publicznej, zła infrastruktura rowerowa). Następnie zaplanowane zostaną konkretne działania i/lub zadania, które przyczynią się do ich poprawy. W planie zawarte zostaną działania już zaplanowane w miejskim budżecie, zostaną wpisane również nowe, zaproponowane przez autorów planu. Poza tym, wszyscy interesariusze (spółki miejskie, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, prywatne firmy i mieszkańcy) planu mogą zgłaszać swoje zadania, o ile realizują one wymienione wyżej cele. Wszystkie zadania oraz cele strategiczne przyjęte w PGN będą zgodne z obowiązującym Programem Ochrony Powietrza i Wieloletnimi Planami Inwestycyjnymi dla gminy.
Cele planu będą realizowane poprzez realizację inwestycji twardych (infrastrukturalnych) i miękkich (np. edukacja ekologiczna). Przykładem działań wpisanych w PGN mogą być: budowa mikroinstalacji OZE (np. paneli fotowoltaicznych) na budynkach publicznych, termomodernizacja szkół, wymiana taboru komunikacji miejskiej, budowa systemu miejskiej wypożyczalni rowerów, czy tworzenie nowych przestrzeni zieleni gminnej.
Dlaczego konieczne jest powstanie PGN?
Plan będzie konieczny, by gmina mogła starać się o dofinansowanie z funduszy unijnych w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Jego posiadanie zwiększy również szansę Muszyny na uzyskanie finansowania z innych programów (Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Regionalnego Programu Operacyjnego, czy norweskich mechanizmów) na działania redukujące emisję gazów cieplarnianych w regionie. Pośrednim efektem planu może być również poprawa jakości powietrza, a co za tym idzie – poprawa zdrowia mieszkańców miasta, oraz zwiększenie ich świadomości ekologicznej. Biorcą pod uwagę charakter uzdrowiskowym Muszyny, takie działania będę niezwykle ważne w dalszej perspektywie. Dodatkowo miasto i gmina otrzymają w ramach zamówienia bazę danych emisji gazów cieplarnianych i zużycia energii, dzięki której osoby odpowiedzialne będę mogły monitorować osiąganie zadań.
Dofinansowanie planu w ramach POIiŚ
Projekt jest dofinansowany w 85% (blisko 37 tys. zł) z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach europejskiego Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Wkład własny gminy to 15% wartości całego projektu. Projekt ma zostać zakończony w lipcu 2015 r., a plan przyjęty uchwałą Rady Miasta.
Bieżące informacje na temat postępu prac nad planem gospodarki niskoemisyjnej będzie można znaleźć na stronie internetowej urzędu oraz uzyskać w Referacie Rozwoju Lokalnego, Inwestycji, Infrastruktury Komunalnej i Ochrony Środowiska.
Etapy powstawania PGN:
I. Określenie celów strategicznych i szczegółowych dla Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Uzdrowiskowej Muszyna.
II. Analiza stanu obecnego gminy.
III. Identyfikacja obszarów problemowych gminy.
IV. Przeprowadzanie inwentaryzacji emisji CO2 wśród przedsiębiorstw oraz spółek wraz ze stworzeniem bazy danych – narzędzia do zarządzania energią w mieście.
V. Zaplanowanie długoterminowych działań/zadań na lata 2015-2020 z zakresu gospodarki niskoemisyjnej.
VI. Przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
VII. Przyjęcie PGN przez Radę Miasta i Gminy.
Consus Carbon Engineering sp. z o.o., ul. Wasilewskiego 20/1, 30-305 Kraków, T: +48 12 376 82 43, F: +48 12 378 93 23
www.carbonengineering.pl, KRS: 0000351847, NIP: 6762416156, REGON: 121182332
Wysokość kapitału zakładowego: 10.000,00 PLN, nr rachunku bankowego: 46 1600 1462 0008 4867 6288 6001