„Poznajemy życie codzienne na muszyńskim zamku”

Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna w partnerstwie ze słowackim Zrzeszeniem „Kamienna Wieża”, dzięki uzyskaniu dofinansowania ze środków Unii Europejskiej Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (85%) oraz budżetu państwa (10%) w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013 w lipcu 2011 roku rozpoczęła realizację mikroprojektu pn.: „Poznajemy życie codzienne na muszyńskim zamku”.
Całkowity koszt tego przedsięwzięcia wyniósł 50 279,50 EUR.
Celem bezpośrednim projektu było przybliżenie lokalnym społecznościom (wnioskodawcy i partnera), a zwłaszcza młodzieży wiedzy i informacji o dziejach średniowiecznych warowni, ich wyposażeniu oraz przedmiotach związanych z życiem codziennym mieszkańców. Realizacja projektu miała też pokazać współczesne losy tych obiektów i aktywnie włączyć młodzież w kreowanie ich przyszłości, poprzez znajdowanie, jej zdaniem, najlepszego wykorzystania zamków. Realizacja projektu rozpoczęła się w lipcu 20011 roku i zakończyła się w czerwcu 2012 roku.

W ramach projektu zrealizowane zostały następujące działania:
1. Badania archeologiczne na zamku w Muszynie.
Badania skoncentrowane były w południowej części zamku, po wewnętrznej stronie południowego muru obwodu obronnego. Był to obszar bardzo zróżnicowany, jeśli chodzi o funkcje zlokalizowanych tu pomieszczeń (ich istnienie potwierdziły badania wykonane metodą elektrooporową). Znajdują się tam: narożne pomieszczenie budynku rezydencjonalnego, najniższy poziom baszty oraz przynajmniej jedno pomieszczenie o niejasnym przeznaczeniu. Obszar badań obejmował również część dziedzińców – przy obiekcie rezydencjonalnym i gospodarczym, położonych w najstarszej części zamku, gdzie spodziewano się bogatych nawarstwień od końca XIV po koniec XVI wieku. Łączna powierzchnia badań 347m². Badania archeologiczne polegały na prowadzeniu prac wykopaliskowych, tzn. zdejmowaniu ręcznie warstw ziemi w celu pokazania nawarstwień gromadzących się w czasie funkcjonowania zamku i po jego zniszczeniu. W wyniku zdejmowania warstw ziemi zostały także odsłonięte mury oraz struktury z gliny, drewna lub kamienia. W badanych warstwach ziemi odnaleziono ciekawe zabytki (przedmioty) z metalu, fragmenty naczyń, dające osobliwy obraz codziennego życia na zamku. Przedmioty te po wydobyciu były zinwentaryzowane i poddawane konserwacji oraz specjalistycznym analizom służącym ich zachowaniu.
2. Warsztaty archeologiczne (pięciodniowe) dla młodzieży gimnazjalnej wnioskodawcy i partnera projektu (20 dzieci + 2 opiekunów) pt. ”Życie w średniowiecznych warowniach Królestwa Polski i Królestwa Węgier na przykładzie zamków w Muszynie i w Kamienicy”. Dla uczestników warsztatów zorganizowane został dwudniowy udział w badaniach archeologicznych na zamku w Muszynie, przeprowadzone zostały dwa wykłady multimedialne pierwszy pt. ”Życie w średniowiecznych zamkach Korony Polskiej i Królestwa Węgier na przykładzie zamków w Muszynie i w Kamenicy” połączony z zaprezentowaniem zabytków pozyskanych podczas wcześniejszych badań, oraz drugi pt. „Konserwacja przedmiotów metalowych wydobytych podczas badań archeologicznych” połączony z pokazem, jak wstępnie zabezpieczać wydobyte z ziemi zabytki. Zorganizowane zostały dwie wycieczki na zamki w Rytrze, Niedzicy i Czorsztynie oraz na zamki słowackie w Plavcu i Kamenicy.
3. Konkurs dla uczestników warsztatów i młodzieży gimnazjalnej z Muszyny i Kamenicy na pracę pt. „Jak sobie wyobrażam zamki w Kamenicy, Muszynie w przyszłości – jak powinny być odbudowane i jaką rolę mogą spełniać w życiu lokalnych społeczności?”
4. Wydawnictwo dla szkół – Życie codzienne w zamku w Muszynie.... Przygotowano wydawnictwo popularne dla szkół z rysunkami i fotografiami zabytków oraz zrekonstruowanymi scenkami z życia w celu zapoznania dzieci i młodzieży z dziejami i życiem na zamku (rzemiosło, kuchnia, militaria, stroje). Miało to na celu popularyzację wiedzy o dawnej warowni wśród młodego pokolenia. Działanie to obejmowało: wykorzystanie rysunków zabytków metalowych, kamiennych, kościanych i ceramicznych, rekonstrukcji rysunkowych w/w zabytków oraz scenek rodzajowych, zakup zdjęć do wykorzystania w publikacji, wykorzystanie analiz próbek pochodzenia roślinnego (do rozdziałów o: budownictwie i pożywieniu), analiz próbek pochodzenia zwierzęcego (do rozdziału o pożywieniu), analizy monet (do rozdziału o kontaktach Muszyny ze światem), przygotowanie tekstu, wykonanie tłumaczeń na język angielski i słowacki, redakcję, projekt graficzny w oparciu o tekst, rysunki, zdjęcia, skany, druk.
5. Wykonanie zakładek do książek z motywami zamkowymi oraz mapki zamku (wykonanie projektu, druk).
6. Zorganizowanie wystawy zabytków (poddanych konserwacji), połączonej z rozstrzygnięciem konkursu na pracę pt. „Jak sobie wyobrażam zamki w Kamenicy, Muszynie w przyszłości – jak powinny być odbudowane i jaką rolę mogą spełniać w życiu lokalnych społeczności?”. Działanie to obejmowało: wykonanie projektu i ułożenie ekspozycji, transport zabytków z miejsca ich przechowywania, przygotowanie wystawy do przewiezienia do Kamenicy, zakup nagród i upominków dla uczestników konkursu, wykonanie zaproszeń.
 

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
oraz budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu „Tatry” w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska - Republika Słowacka 2007 - 2013